Vladimir Ilić

Vladimir Ilić

Friday, 06 July 2018 11:20

Parvoviroza pasa

Parvoviroza pasa je virusno oboljenje pasa, visokokontagiozna zaraza koja najčešće pogadja mlade pse. Bolest se manifestuje povraćanjem, profuznim hemoragičnim prolivom ili miokarditisom mlade neonatalne štenadi. Oboljenje dovodi do teške dehidracije i ako se na vrijeme ne počne sa liječenjem takvi psi uginjavaju veoma brzo.
Etilogija
Uzročnik je mali DNK virus (canine parvovirus 2, CPV 2) iz porodice Parvoviridae i roda Parvovirus. Virus je anigenski srodan sa virusom koji izaziva mačiju panleukopeniju, oboljenje je takođe poznato pod nazivom „mačija kuga „ mada nema veze sa mačkama i nije zajedničko za pse i mačke.
Virus je veoma stabilan u spoljašnjoj sredini, može da preživi 3-6 mjesci na mjestu gdje je boravila zaražena životinja. Dobro podnosi visoke temperature, promjenu pH sredine, odporan je na mnoge dezinficijense.
Epizootiologija
Virus je prvi put kod nas izolovan 1980 godine, javlja se u cijelom svijetu. Makroskopske i mikroskopske promjene kod parvoviroze su iste kao i kod panleukopenije mačaka.
Pored pasa od parvoviroze mogu da obole divlji kanidi (vuk i lisica). Izvor zaraze su oboljele životinje. Virus može da se izlučuje fecesom iako nema simptoma bolesti. Virus se takođe izlučuje mokraćom, pljuvačkom i povraćenim sadržajem iz želuca. Zdravi psi se zaraze direktnim kontaktom sa oboljelom životinjom jer je bolest veoma kontagiozna, a takođe se mogu zaraziti i indirektnim kontaktom,preko odjeće, obuće i opreme. Psi koji su oboljeli od parvoviroze su veoma zarazni pa ih treba odvojeno držati od zdravih pasa, naročito od mlađih i nevakcinisanih pasa. Ljudi koji dolaze u dodir sa oboljelim psima kao i veterinari koji liječe oboljele pse treba da izvrše sve preventivne mjere prije nego što dođu u kontakt sa zdravim psima. Uzročnik se u organizam unosi ingestijom i feko-oralni put je glavni put prenosa infekcije. Klinički se bolest najčešće javlja kod pasa mlađih od godinu dana ali mogu oboljeti sve kategorije. Kod pasa starijih od 10 mjeseci morbiditet je minimalan. Kod mlade štenadi može iznositi i preko 80%, a u nekim slučajevima može doći do uginuća čitavog legla.Ukoliko se ne preduzme lijčenje bolest često završi uginućem. Uginuća se mogu javiti i nakon godinu dana posle preležanog miokardiopatičnog oblika bolesti zbog tkz. “idiopatske srčane dilatacije“. Danas je zahvaljujući vakcinaciji smrtnost značajno smanjena.
Patogeneza
Nakon ulaska u organizam virus se umnožava u limfnom tkivu i limfnim čvorovima, a nakon 24 časa ulazi u krvotok i dolazi do viremije koja traje 3 do 5 dana. Virus ima afinitet ( tropizam ) prema ćelijama koje se ubrzano dijele tako da virus napada timus, koštanu srž i druga limfatična tkiva , crijevne kripte i dr.tkiva .Virus ima imunosupresivni efekat. Zbog dejstva virusa na epitelne ćelije crevnih kripti dolazi do njihove atrofije i nekroze. Replikacija virusa u crevnim kriptama počinje treći dan od infekcije i virus se može već treći dan izlučivati preko fecesa, a najveća količina virusa se izlučuje za vreme kliničkih simptoma bolesti dok je nakon 10 do 14 dana od infekcije virus teško detektovati u izmetu ili ga uopšte nema. Što viremija duže traje patološke promene u crevima su izraženije. Zbog imunosupresivnog dejstva virusa nastaju sekundarne bakterijske infekcije koje mogu dovesti do endotoksemije sa endotoksičnim šokom. Kod neonatalne štenadi virus se takođe razmnožava u tkivima u kojima se odvija brzo deljenje ćelija ( srce, jetra, bubrezi, krvni sudovi, koštana srž, creva, pluća itd. ), a kao posljedica toga nastaje miokarditis koji može završiti naglim uginućem životinje. Uginuća kao posjledica dejstva virusa na miokard mogu se javiti i nakon nekoliko mjeseci zbog poremećaja provođenja impulsa usljed prisustva miokardijalnih ožiljaka na srcu.
Klinička slika
Inkubacija ove bolesti kod pasa je 3 do 8 dana. Životinje se mogu inficirati, a da nemaju kliničke znakove ove bolesti. Klinička slika bolesti zavisi od količine virusa koji se unese u organizam, od starosti životinje, stresa, razvoja sekundarnih bakterijskih infekcija itd. Kod pasa klinička slika može da varira od blage infekcije koja se manifestuje pojavom proliva pa do perakutnog toka koji završi uginućem za 24 časa. Ako primjetite da vaš pas u toku celog dana uporno i jako povraća – velika je vjerovatnoća da je zaražen parvo virusom. Zaraženi pas u početku povraća hranu koju je jeo, a zatim povraća tečnost koja može da bude penasta, žuta, žutozelena ili bjeličasta. Ponekad u povraćenom sadržaju mogu da se vide i primjese krvi. Pas postaje izrazito slab i bezvoljan i ne pokazuje nikakav apetit. Najčešće želi da uzima tečnost i to prvenstveno vodu, ali čim popije vodu povrati je. Pas je izrazito depresivan, zavlači se na tamna, skrivena mesta, slabo ili nikako ne reaguje na pozive vlasnika. Sledeći simptom ove bolesti kod pasa koji se pojavljuje, obično sledećeg dana, a ponekad i istovremeno sa povraćanjem je obilan proliv.
Miokarditis se javlja kod štenaca starosti od 4 do 8 sedmica i uzrokuje promjene na srčanom mišiću. Štenci, na žalost, znaju uginuti u roku 24 sata bez ikakve najave.

Dijagnoza
Dijagnozu parvoviroze postavljamo na osnovu kliničke slike, te dokazom uzročnika u krv ( brzi snap testovi).

Diferencijalna dijagnoza

Slične simptome bolesti može pokazati infekcija izazvana rota i corona virusima ali ovi virusi izazivaju infekcije sa blažim tokom i nisu kontagiozni. Diferencijalno dijagnostički treba isključiti i gastroenteritise izazvane bakterijama, parazitima, trovanjem kao i alimentarne gastroenteritise.
Terapija

Terapija je simptomatska, a u stadijumu viremije se može dati hiperimuni serum. Zbog brze i jake dehidracije organizma do koje dolazi usled povraćanja i proliva, neophodno je što pre nadoknaditi izgubljenu tečnost i elektrolite. Ako je pas blago dehidriran i ne povraća može se vršiti oralna rehidracija, dok je u težim slučajevima potrebna intravenska nadoknada tečnosti. Daju se i vitamini naročito B kompleksa. Ukoliko životinja često povraća daju se antiemetici. Peroralno se mogu dati probiotici i medicinski ugalj. Na osnovu iskustva veterinar će odlučiti da li treba dati antibiotike. U težim slučajevima bolesti ( krvavi izmet, povišena  temperatura, veći gubitak epitela crijeva ) potrebno je dati antibiotike da ne bi došlo do bakterijemije i septikemije. Tokom bolesti i nekoliko dana nakon prestanka bolesti potrebno je voditi računa o ishrani koja treba da bude blaga i sa dosta tečnosti ( topla i slana supa sa malo mesa i dr.). Ako životinja povraća nakon hranjenja, hranu treba ukinuti naredna 24 časa. Ukoliko se životinja ne liječi može uginuti za 48 do 72 časa, a nekada i za kraće vrijeme. U većini slučajeva psi koji prežive 2 do 3 dana bolesti neće uginuti.
Profilaksa
Što se tiče profilakse ovog oboljenja - ona podrazumjeva redovno sprovođenje higijene i dehelmintizaciju, a imunoprofilaksa predstavlja najbolju zaštitu od parvoviroze. Program vakcinacije može podrazumevati i vakcinaciju gravidne kuje gdje se u organizmu kuje – majke stvori visok titar antitela i potom dijaplacentarno i kolostralno prenosi na štenad. Taj dijaplacetarni i kolostralni imunitet opada tokom vremena, pa se preporučuje vakcinacija štenadi u periodu od 6 - 8 nedelje života. Nakon toga obnavljati imunitet svake godine redovnom vakcinacijom.

Krpelji

Babezija (piroplazmoza, krpeljska groznica)

Babezija je oboljenje pasa i drugih životinja uzrokovana krvnim parazitima, protozoama, iz roda Babesia spp. Najčešći uzročnik babezije pasa je Babesia canis, koja je strogo specifična za vrstu i izaziva oboljenje isključivo kod pasa. Oboljenje je obligantno-transmisivno, jer za nastanak ovog oboljenja potrebno je prisustvo krpelja, koji je biološki vektor u prenosu infekcije. Dakle, bolest nastaje isključivo ujedom zaraženog krpelja. Dokazan je i transplacetarni prenos tj. sa zaražene majke na mladunčad, putem placente.

Bolest je registrovana širom svijeta, oboljenje je pretežno zastupljeno u sezoni (mart-novembar), međutim, promjenom klime smo svjedoci da se oboljenje javlja i u zimskim mjesecima i polako gubi sezonski karakter. Da bi se bolest pojavila na određenom terenu, moraju postojati određeni faktori, a to su inficirane životinje, odgovarajući krpelji i prijemčive životinje (najprijemčiviji su mladi psi).

Babezije su intracelularni paraziti, parazitiraju u crvenim krvnim zrncima (eritrocitima). Razmožavanjem parazita u eritrocitima, dolazi do njihovog razaranja, i sve dok organizam može da nadoknadi gubitak eritrocita klinička slika nije ispoljena. Umnožavanjem i nastankom sve većeg broja babezija, dolazi do propadanja sve većeg broja eritrocita, zbog čega nastaje hemolitička anemija. Oslobođeni toksini i bjelančevine iz razorenih eritrocita djeluju na centar za termoregulaciju, pa dolazi do povećanja tjelesne temperature i do 42°C. Iz propalih eritrocita oslobađa se velika količina hemoglobina koji se u jetri prerađuju u žučne boje, jedan dio se izlučuje preko bubrega (hemoglobinurija), pa mokraća dobije specifičnu boju koka-kole ili boju piva. To treba da bude ozbiljan alarm vlasnicima. Nagomilan hemoglobin, usljed prevelike razgradnje eritrocita, izaziva žuticu, bojenje svih sluznica . Smanjen broj eritrocita u cirkulaciji izaziva nedostatak kiseonika (hipoksiju), zbog čega je srce primorano na ubrzan rad, životinja se jako umara, može da nastane cijanoza, pa čak i edemi.

Usljed poremećaja u cirkulaciji nastaju smetnje i u organima za varenje, javljaju se gasovi (meteorizam) i katar crijeva. Babezioza često može da završi i smrtnim ishodom.

Kako da vlasnici prepoznaju babeziju?

Generalno, klinička slika kod babezije počinje gubitkom apetita, letargijom (životinja djeluje kao da spava), povišenom tjelesnom temperaturom i do 42°C, bljedilom sluznica, pojavom krvi u mokraći, a u poodmaklim fazama bolesti i žuticom (ikterus).

Najbitnije kod babezije je preventiva (spot-on preparati, antiparazitske ogrlice, antiparazitski šamponi i kupke) i reagovanje vlasnika u ranim fazama bolesti. Smatra se da je krpelju potrebno da provede 12-24h na životinji kako bi je inficirao.

Krpelji su, dakle, hematofagni insekti, koji pored spomenute babezioze mogu da prenesu i druge bolesti, a to su erlihioza i lajmska bolest, koje su i zoonoze (može da oboli i čovjek).

             Čišćenje pasa i mačaka ili kako se stručno kaže dehelmintizacija je veoma važan postupak jer na taj način ne samo da štitimo zdravlje životinja već i zdravlje čovjeka. Neki od parazita mogu da ugroze zdravlje čovjeka, takav je npr. ehinokok ( Echinococcus granulosus ) . Posebno su mlade životinje osjetljive na infestaciju parazitima. Prvo čišcenje štenadi i mačića je potrebno uraditi sa 20 dana, a postupak ponoviti nakon 40-og dana života tj. par dana pred vakcinaciju.

Na tržištu se nalazi veći broj preparata u tabletama, a postoje i paste koje se mogu koristiti kod mladunaca zbog praktičnosti aplikacije sredstva. Preparati djeluju samo na adulte (odrasle oblike parazita) koji se nalaze u crijevima. Iz tog razloga je potrebno ponoviti postupak da uništimo i one parazite koji će se tek razviti tj. larve.

Prilikom dehelmintizacije potrebno je tretirati i majku. Kuja često jede izmet mladunčadi i na taj način parazite unosi u organizam.

Koliko često vršiti dehelmintizaciju?

Ako su djeca u kontaktu sa životinjama preporucljivo je što česće ponavljati postupak. Djeca stavljaju ruke u usta i generalno su nepažljivija. Otuda i vuče priča o psećoj ili mačijoj dlaci koja je „otrovna“. Radi se samo o larvama parazita koje mogu da zaostanu na krznu životinja i putem dlake da budu unesena u organizam čovjeka. Sve su to razlozi za redovnu dehelmintizaciju.

Preporucljivo je očistiti ljubimca svakih mjesec dana do 6 mjeseci života, nakon toga ponavljati postupak na tri mjeseca. Većina sredstava koji se koriste za čišćenje parazita se ne preporučuju u graviditetu, zbog mogućeg štetnog dejstva na plod. Majku je najbolje ocistiti pred paraenje i 20 dana nakon okota zajedno sa mladuncima. Takodje, preporuka je da dehelmintizaciju prati vakcinacija, tj da očišcenje životinje tek onda budu vakcinisane.

Vlasnici se cesto zavaravaju misleći da životinja nije zaražena ako u izmetu ne vide parazite. Paraziti mogu da naseljavaju crijeva životinje bez vidljivih simptoma i odsustva u izmetu. Dehelmintizacija je dakle postupak koji prvo treba da uradite kod vašeg ljubimca i da te bude redovna navika.

Monday, 23 January 2017 17:37

Mačke u februaru

           Mačke počinju polno da sazrijevaju između šestog i osmog mjeseca života. Potpuni polni razvoj završava se par mjeseci poslije. Neke vrste mačaka dostižu polnu zrelost sa dvije i više godina. Ženke mačaka generalno sazrijevaju ranije od mužjaka. Sa polnom zrelošću dolazi do promjena u izgledu i ponašanju mačaka.

Mužjaci su krupnije građe, imaju snažniji vrat, a zbog masnih jastučića na obrazima imaju i veću glavu. Ženke su obično vitkije i imaju usku trouglastu glavu. Osim fizičkih razlika, mužjaci i ženke se različito ponašaju. Mužjaci su teritorijalne životinje i prostor koji smatraju svojim obilježavaju prskanjem urina i na uljeze reaguju prijeteći i agresivnošću. Za razliku od ženki, skloniji su skitnji, često danima nisu kod kuće. Kad se konačno vrate iz lova i ljubavnog života, dolaze sa raznim povredama od borbe sa drugim mužjacima i vidno iscrpljeni. To su sve razlozi zbog kojih preporučujemo kastraciju.

Mačka u razdoblju estrusa (tjeranja) obično je plodna 5-6 dana. Dok se tjera, mačka se neprekidno trlja o predmete, valja po podu, diže zadnjicu u vis. Ako se ne pari sa mužjakom, nakon tri nedelje, u prosjeku, će se ponovo tjerati. Mačke se glasno javljaju u estrusu, karakterističan je plač mačke koji posjeća na plač mladog mačeta.

Takođe, u urinu mačke se nalaze feromoni koji privlače mužjake. Kad se mužjaci okupe, ženka frktanjem, dahtanjem i grebanjem šapom ih drži na odstojanju i ne dozvoljava parenje. Iskusniji mužjaci preskoče ovu fazu. Zatim se ženka povuče na bezbjedniju udaljenost dok se mužjaci međusobno nadmeću. Smrtnost nekastriranih mužjaka dosta je veća od kastriranih, jer oni u potrazi za ženkom prelaze veliku udaljenost i tuku se sa drugim mužjacima.

Do parenja može doći tek kada ženka pokaže svoju spremnost tako što čučne, podigne zadnjicu i rep savije jako u stranu. Čin parenja traje samo par sekundi. Razdoblje tjeranja se obično završava skotnošću koja se ne primijeti u prvim nedeljama. Tek zadnje tri nedelje se uočava stomak , jer su mačići već dovoljno razvijeni. Tada počinju da rastu i mliječne žlijezde.

U prosjeku graviditet kod mačke traje 63-65 dana. Pred partus ženka je nervozna i traži sigurno mjesto gdje će se okotiti. Sam porođaj može da traje više časova, pa čak i do 24h. Razmak između rađanja mačića je veoma različit, a tako i broj mačića. U prvim okotima to je 2-3 mačeta, kod kasnijih okota broj mačića može da dostigne i do 7.

Mačke imaju 8 dojki i važe za dobre majke. U prvim danima po okotu su veoma vezane za mačiće, tako da čak i nepoznate mačiće dovode u gnijezdo. Međutim, kada je prvi okot u pitanju često se dešava da se mačke ne snađu kao majke, jednostavno ih okoti i ostavi, nakon čega uginu.

Sunday, 25 December 2016 20:38

ZIMSKI USLOVI I LJUBIMCI

 

Niske temperature i snijeg u zimskom periodu ne bi trebalo da spriječi redovno izvođenje kućnih ljubimaca u uobičajene svakodnevne šetnje. Kućni ljubimci, baš kao i ljudi, moraju da se prilagode zimskim uslovima i temperaturama.

Zima sa sobom nosi razne izazove, snijeg, led, niske temperature, visoku vlažnost i mokre staze. Iz tog razloga su i iskustva vlasnika različita. Većina pasa obožava snijeg i raduje se svakom kontaktu, ali postoje i slučajevi kada pas na sve moguće načine pokušava izbjeći izlazak u toku zime. Takođe, različite rase pasa različito podnose hladnoću. Tako npr. psi sa dužom dlakom, retriveri, haski, malamut, ovčarski psi itd. odlično podnose za razliku od dobermana, njemačog boksera i sl. koji teže podnose negativne temperature.

Na žalost, nerijetke su tegobe i problemi izazvani gore opisanim zimskim uslovima. Kako bismo vam približili ovaj problem, pokušajte se sjetiti šta šetnja u toku zime učini našoj obući. Zato, najčešći problem koji se javlja, usljed šetnje psa po snijegu, jesu, upravo, problemi sa šapicama i jastučićima.

Šape su složene građe i jako osjetljive, a pri tom su još i najizloženije uticaju spoljne sredine.

Evo par savjeta kako da spriječite negativan uticaj zime na vašeg ljubimca i svakodnevnom njegom prevenirate nastanak oštećenja i oboljenja.

Prije samog izlaska poželjno je na šapice nanijeti preparat koji će formirati zaštitni sloj i smanjiti izloženost šapice snijegu, ledu i sl. Preparat se nanosi dok ste još u zatvorenoj prostoriji i potrebno je dati vremena preparatu da djeluje, i to nekih 10min. Preparate na bazi propolisa mozete pronaci u pet shopovima.

Kod prve jutarnje šetnje, izlazak napolje predstavlja šok za ljubimca, zbog ogromne temperaturne razlike između stambenog prostora i vanjske temperature. U ovim situacijama potrebno je zastati u stubištu par minuta kako bi se organizam psa prilagodio na nižu temperaturu.

Takođe, preporučuje se šetnja psa na povodcu na ledu, kako bi se mogućnost povreda lokomotornog sistema smanjila na minimum.

Poželjno je, u toku dugih šetnji, korištenje „cipelica“ za pse, tj. navlaka. Jasno je da će većina pasa teško prihvatiti, na prvu, nošenje ovih „pomagala“ ali njihova uloga je zaštitnička i od izuzetnog značaja za prevenciju povreda šapica. Kako bi se pas što lakše privikao na nošenje navlaka, pokušajte ih staviti psu par puta u toku dana u stanu, da se pas navikne na njih. Obratite pažnju i na veličinu i model prilikom kupovine navlaka, jer ljubimac treba da se osjeća udobno u njima i da ima pravilno gaženje u toku kretanja.

Nakon šetnje, obavezno je pranje šapica, i to umjereno hladnom vodom. Na taj način ćete otkloniti nečistoće koje zaostanu među prstima ljubimca. Ovo je naročito izraženo u toku zime, zbog vlažnih ulica ili pak komadića leda koji ostanu na šapi i mogu povrijediti kožu ili izazvati upalni proces. Šapice se peru umjereno hladnom vodom iz razloga što topla voda širi pore jastučića i na taj način omogućava da so i druge nečistoce zalaze još dublje. Šapice poslije pranja obavezno posušiti, jer vlažna sredina pogoduje razvoju gljivica.

Page 1 of 2